Polityka rachunkowości to nic innego jak opis zasad, które są wybrane i stosowane w danej firmie. Posiadanie takiego dokumentu jest obowiązkiem wszystkich podmiotów, które prowadzą pełne księgi rachunkowe. Należy przy tym zaznaczyć, że nie mają znaczenia stosowane uproszczenia oraz wielkość jednostki. O konieczności prowadzenia polityki rachunkowości można przeczytać w art. 10 ustawy o rachunkowości. W praktyce w jej sporządzeniu może pomóc firma świadcząca dla podmiotu usługi księgowe. Co warto wiedzieć na ten temat?
Najważniejsze informacje o polityce rachunkowości
Na początek należy zaznaczyć, że wybrane zasady muszą być zgodne z ustawą, a jednocześnie zapewniać wymaganą jakość sprawozdań finansowych. Co istotne owe zasady muszą być aktualizowane wraz ze zmianą sytuacji firmy oraz jej potrzeb. Dzięki wdrożeniu polityki rachunkowości możliwe jest stworzenie jasnych i przejrzystych reguł. Będzie to spore ułatwienie nie tylko dla osób świadczących usługi księgowe, ale również dla organów kontroli. Na początek należy określić jakie jednostki muszą prowadzić politykę rachunkowości. Jak zostało wspomniane, są to wszystkie podmioty prowadzące pełną księgowość. W praktyce mowa o:
- spółkach kapitałowych.
- fundacjach i stowarzyszeniach,
- spółkach komandytowych i komandytowo-akcyjnych,
- spółkach osobowych oraz jednoosobowych działalnościach gospodarczych, które przekroczyły limit przychodu 9 654 400 zł (dotyczy przychodów uzyskanych w 2022 roku).
Polityka rachunkowości powinna być sporządzona przez kierownika jednostki. Warto zaznaczyć, że ustawa o rachunkowości zapewnia swobodę wyboru w niektórych kwestiach, dlatego konieczne jest przyjęcie określonych zasad.
Czego dotyczy polityka rachunkowości?
W polityce rachunkowości powinny znaleźć się m.in. informacje o roku obrotowym oraz tym jakie okresy sprawozdawcze wchodzą w jego skład. Kolejną kwestią jest konieczność określenia sposobu wyceny aktywów i pasywów oraz sposobu ustalania wyniku finansowego. Bardzo ważne jest też określenie metody prowadzenia ksiąg rachunkowych. W obrębie tego zagadnienia należy sprecyzować jak będzie wyglądać system przetwarzania danych oraz jaki jest zakładowy plan kont, zasady klasyfikacji zdarzeń, prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązanie z kontami dotyczącymi księgi głównej. Oprócz tego należy ustalić wykaz kont księgi głównej oraz system ochrony danych.
Jakie korzyści wynikają z prowadzenia polityki rachunkowości?
Głównym celem takiego rozwiązania jest ujednolicenie zasad grupowania, ewidencjonowania i wyceny w poszczególnych okresach sprawozdawczych. W ten sposób można spełnić jedną z głównych zasad rachunkowości, a mianowicie zasadę ciągłości. Oprócz tego firma świadcząca usługi księgowe musi kierować się zasadą istotności. Oznacza to, że w sprawozdaniu mają znaleźć się informacje, które są ważne do oceny sytuacji majątkowej i finansowej, a także wyniku finansowego danego podmiotu. Konieczne jest zatem wyodrębnienie wszystkich operacji, które mają znaczenie. Należy też stosować się do zasad memoriału i współmierności, kontynuacji działania, wiarygodności, ostrożności, indywidualnej wyceny oraz zasady zakazu kompensaty.
Brak polityki rachunkowości wiąże się z ryzykiem sankcji. Dotyczą one kierownika jednostki. W praktyce takiej osobie grozi grzywna, kara pozbawienia wolności do 2 lat lub obie kary łącznie. Należy też dodać, że dobrze sporządzona polityka rachunkowości jest w pełni dopasowana do specyfiki danej firmy i spełnia jej potrzeby.
